Nước là nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá, là nguồn sống thiết yếu của con người và các loài sinh vật trên Trái đất. Không có nước thì sẽ không có sự sống trên hành tinh này. Quan trọng là vậy nhưng tài nguyên nước đang bị đe dọa bởi nhiều nguyên nhân: con người xả rác thải bừa bãi làm ô nhiễm nguồn nước, dân số tăng nhanh khiến nhu cầu về nước tăng cao hay những tác động nghiêm trọng của biến đổi khí hậu... Như vậy, việc bảo vệ tài nguyên nước là nhiệm vụ cấp bách, không chỉ đáp ứng các yêu cầu trước mắt mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự nghiệp bảo vệ tài nguyên và môi trường vì đó là sự sống còn của chính chúng ta và thế hệ mai sau. Vậy cần làm gì để bảo vệ tài nguyên nước và vệ sinh môi trường?

1. Vai trò của tài nguyên nước

Nước là tài nguyên quan trọng và quý giá đối với bất kỳ sinh vật nào trên Trái đất. Trong cuộc sống hàng ngày, quan tâm đến nước sạch và công tác vệ sinh môi trường để phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa, các bệnh về da là một yếu tố rất quan trọng bởi vệ sinh môi trường gắn liền với cuộc sống con người. Con người sẽ không có sức khỏe và hạnh phúc nếu thiếu nước sạch và điều kiện môi trường sống không tốt. Phải sử dụng nước sạch để phòng được các bệnh như: Tả, lỵ, thương hàn, tiêu chảy, viêm gan, các bệnh về mắt, các bệnh về da, bệnh phụ khoa…

Trong điều kiện nhu cầu về năng lượng không ngừng tăng cao, nước góp phần quan trọng bảo đảm an ninh năng lượng của Việt Nam. Hiện nay, tuy tài nguyên nước bề mặt tương đối dồi dào nhưng đó không phải là nước sạch để dùng cho ăn uống, sinh hoạt vì nước sông, suối, ao hồ đều đang bị ô nhiễm ở các mức độ khác nhau. Nước ngầm nhiều nơi cũng đang trở nên ô nhiễm và thiếu do bị khai thác quá mức. Nước mưa cũng có nguy cơ bị ô nhiễm do một số nguyên nhân như không khí ô nhiễm, dụng cụ để thu hứng lấy nước mưa không đảm bảo vệ sinh.                                                                               
Do đó, nếu không có các Chương trình, Kế hoạch để tiết kiệm và bảo tồn tài nguyên nước sẽ không thể bảo vệ được nguồn tài nguyên hữu hạn này.

2. Môi trường là gì? Tại sao phải vệ sinh môi trường?

Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và yếu tố vật chất nhân tạo quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh con người, có ảnh hưởng tới đời sống, sản xuất, sự tồn tại, phát triển của con người và thiên nhiên. 
Hiện nay, tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng dẫn đến nhiều hệ lụy như biến đổi khí hậu, mưa axit, mức nước biển dâng, sa mạc hóa. Khi môi trường bị ô nhiễm, cuộc sống của con người cũng sẽ bị đe dọa và ảnh hưởng nặng nề. Con người có thể sẽ mắc các bệnh về phổi, tim mạch, gan; trẻ em có thể chậm phát triển về tư duy… Vì vậy, việc cấp thiết cần phải làm hiện nay đó là giữ gìn, phòng ngừa, hạn chế các tác động xấu đến môi trường và ứng phó với sự cố môi trường; sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên nhằm giữ môi trường trong lành.

3. Tuần lễ Quốc gia nước sạch và Vệ sinh môi trường

Tuần lễ Quốc gia nước sạch và Vệ sinh môi trường hàng năm do Thủ tướng Chính phủ phát động từ năm 1998, được các Ban, Bộ, Ngành Trung ương và địa phương trong nước tích cực hưởng ứng đạt được những kết quả đáng khích lệ về cấp nước và vệ sinh, góp phần làm thay đổi chất lượng và điều kiện sống của người dân nông thôn, đặc biệt là trẻ em - thế hệ tương lai của đất nước.
Năm 2024, Tuần lễ Nước sạch và Vệ sinh môi trường với chủ đề “Đảm bảo cấp nước sạch an toàn thích ứng với biến đổi khí hậu” diễn ra từ ngày 29/4/2024 đến 06/5/2024 và có thể kéo dài đến Ngày Môi trường Thế giới 05/6/2024. 

4. Thông điệp Tuần lễ Quốc gia nước sạch và Vệ sinh môi trường năm 2024
1. Nhiệt liệt hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Nước sạch và Vệ sinh môi trường.
2. Đảm bảo Nước sạch và Vệ sinh môi trường là xây dựng nông thôn mới.
3. Chủ động cấp, trữ nước an toàn, giải pháp hiệu quả ứng nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn.
4. Sử dụng nước tiết kiệm - hiệu quả là bạn đã chia sẻ cơ hội cho mọi người. 
5. Hãy cùng hành động cải thiện điều kiện nước sạch và vệ sinh cho cộng đồng. 
6. Bảo vệ nguồn nước là góp phần đảm bảo an ninh nguồn nước Quốc gia.
7. Bảo vệ công trình cấp nước là quyền và nghĩa vụ của mọi người
8. Nước sạch và vệ sinh là sức khỏe cộng đồng và sự phát triển của trẻ em. 
9. Rửa tay bằng xà phòng - Hành động đúng - Sức khỏe thật. 
10. Thu gom, xử lý chất thải, rác thải, vì xóm làng Xanh - Sạch - Đẹp.

5. Một số biện pháp bảo vệ nguồn nước và giữ gìn vệ sinh môi trường:
a. Đối với nước sạch
- Nước sạch phải là nước trong, không màu, không mùi, không vị lạ, không gây khó chịu cho người sử dụng, không chứa các mầm bệnh, không chứa các chất độc hại.
- Nước sạch có nhiều nguồn cung cấp khác như nước mưa, nước giếng khoan, nước máng lần, nước giếng và hệ thống cung cấp nước tập trung.
- Mỗi gia đình cần có ít nhất một trong các nguồn nước sạch nếu chưa có thì cần hỏi ý kiến tư vấn của Y tế địa phương để xây dựng cho mình một nguồn nước sạch thích hợp. Nước được lấy từ bất cứ nguồn nào cho dù đã xử lý thì trước khi uống cũng phải đun sôi, tuyệt đối không uống nước lã.
- Giữ sạch nguồn nước: Phải giữ gìn sạch sẽ nguồn nước và khu vực xung quanh, không đổ rác và xây nhà vệ sinh gần nguồn nước, phải thu gom rác phân gia súc để ủ chôn hoặc đốt.
- Không chăn thả gia súc, đổ rác gần nguồn nước, không phóng uế bậy, không thải trực tiếp vào nguồn nước sạch, không dùng phân tươi làm phân bón; sử dụng thuốc trừ sâu đúng hướng dẫn. Cần hạn chế tối đa việc sử dụng các hóa chất gây ô nhiễm môi trường, đặc biệt là môi trường nước.
- Tiết kiệm nước: Tránh lãng phí khi sử dụng nước trong sinh hoạt, kiểm tra, bảo trì cải tạo đường ống, bể chứa nước để chống thất thoát nước; dùng nước mưa vào những việc thích hợp như cọ rửa sân, tưới cây,...
Nước sạch là tài nguyên quý giá nhưng không phải là vô tận vì vậy mọi người phải có ý thức khai thác, bảo vệ và tiết kiệm nguồn nước sạch.

b. Đối với vệ sinh môi trường
- Xử lý phân gia súc, động vật: Cần có kế hoạch thu gom với hố ủ hợp vệ sinh, chuồng trại cách xa nguồn nước theo quy định vệ sinh, không có nền thấm nước.
- Xử lý rác thải sinh hoạt và chất thải khác: Cần có phương tiện chứa rác có nắp đậy kín, đủ sức chứa nhất là rác hữu cơ ở gia đình, khu tập thể cũng như ở nơi công cộng đồng thời có biện pháp xử lý hợp vệ sinh không gây ô nhiễm nguồn nước. Phân loại các chất thải ra môi trường để thực hiện các phương án tái sử dụng và tái chế chất thải.
- Xử lý nước thải: Cần có hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt (cống ngầm kín) rồi đổ ra hệ thống cống chung, đồng ruộng hoặc sông sau khi đã được xử lý chung hoặc riêng. Nước thải công nghiệp, y tế phải xử lý theo quy định môi trường.
- Tăng cường sử dụng các loại năng lượng sạch như năng lượng mặt trời, gió, năng lượng tái tạo với các thiết bị tiêu thụ năng lượng; hạn chế các hoạt động thải khí gây hiệu ứng nhà kính, phá hủy tầng ô-zôn.
- Sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường trong quá trình sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng nhằm khắc phục ô nhiễm, cải thiện và phục hồi môi trường.
- Sử dụng thiết bị, dụng cụ bảo vệ môi trường, hình thành nếp sống, thói quen giữ gìn vệ sinh môi trường sống xung quanh. Lên án, tố cáo các hành vi phá hoại gây ảnh hưởng xấu đến môi trường. 

Bảo đảm nguồn nước sạch và vệ sinh môi trường sẽ góp phần khống chế được 80% bệnh tật. Hãy sử dụng nước sạch một cách tiết kiệm và giữ gìn vệ sinh môi trường sống để phát triển bền vững.